• Mamy już łącznie 15 mln lokali mieszkalnych, z czego ponad 200 tys. powstało w tym roku.
• Dwa lata temu deficyt mieszkań wynosił ponad 2 mln.
• Analitycy HRE Investments wskazują, że po przeliczeniach metrażu na obywateli statystycznie mieszkamy na 29 mkw.

Z analizy HRE Investments wynika, że w 2020 r. w naszym kraju powstało 210-220 tys. nowych lokali. Tymczasem według danych portalu mieszkanie.pl łącznie mamy już 15 mln mieszkań, z czego wybudowanie ostatniego miliona zajęło nam przeszło 5 lat. I choć standard lokali z roku na rok się poprawia, nie zmienia to faktu, iż deficyt mieszkań wciąż jest naszym ogólnokrajowym problemem.

To więcej niż rok temu i to pomimo epidemicznych zawirowań. Mało tego, tegoroczny wynik powinien być najlepszym od 40 lat – zaznacza główny analityk HRE Investments Bartosz Turek. Rekordową liczbę mieszkań – 284 tys. – oddano do użytku w 1978 r. Był to efekt polityki Edwarda Gierka, który na dramatyczną sytuację osób niemających gdzie mieszkać, znalazł lekarstwo w postaci bloków z wielkiej płyty. Dziś, gdy możliwości techniczne znacznie się polepszyły, wciąż nie nadążamy z budową odpowiedniej ilości lokali.

Mamy dwa razy mniej metrów kwadratowych od Europejczyków

Dwa lata temu w szacunkach HRE Think Tank wskazano, że deficyt mieszkań wynosił wówczas 2,1 mln. Obecnie Bartosz Turek wskazuje, że po przeliczeniu metrażu wszystkich domów i lokali położonych na terenie Polski na liczbę obywateli okazuje się, iż statystyczny Kowalski mieszkałby na 29 mkw. To dużo czy mało? Biorąc pod uwagę fakt, iż według opublikowanych 8 lat temu statystyk Europejczycy mieli do dyspozycji 39 mkw., Polacy plasują się na przysłowiowym szarym końcu. Należy zaznaczyć, że tego typu dane zbiera się ze sporym opóźnieniem, jednak wiadomo, że w 29 krajach europejskich uwzględnionych w powyższych statystykach panuje tendencja wzrostowa co do metrażu mieszkalnego. Dziś szacuje się, że jest to średnio ok. 40-45 mkw. Tymczasem w Austrii i Danii metraż mieszkalny wynosi kolejno 50 i ponad 60 mkw. Można więc zaryzykować, że przeciętny Europejczyk ma do dyspozycji o około połowę więcej metrów niż Polak – wnioskuje Bartosz Turek.

Problem z przeludnieniem i mało pokojów

O tym, czy dany metraż jest wystarczający dla mieszkańca, decydują w głównej mierze czynniki indywidualne. Jednakże część Polaków nie tylko żyje na co dzień na małej powierzchni, ale mieszka w przeludnionych lokalach. Problem ten dotyczy ponad 35 proc. mieszkań, przy czym w 28 państwach Europy jest to jedynie lekko powyżej 15 proc. To z kolei przekłada się na fakt, iż na mieszkańca naszego kraju przypada średnio 1,1 pokoju. Tymczasem Irlandczycy czy Belgowie – według danych opracowanych przez Eurostat – mają do swojej dyspozycji całe 2 pomieszczenia na osobę.

Recepta na deficyt mieszkaniowy?

Przy omawianiu problemu brakujących mieszkań należałoby przyjrzeć się również kwestii dostępności tych już istniejących. Dobra lokalizacja jest pojęciem względnym, bliskość do centrum przy obowiązujących obostrzeniach i możliwości pracy zdalnej niekoniecznie musi być wymogiem. Pytanie, na ile podwyżki pensji są w obecnych czasach możliwe i w jakim stopniu pozwalają wziąć kredyt na budowę domu czy zakup mieszkania. Ceny nieruchomości mimo pandemii nie spadają, a przynajmniej nie w znacznym stopniu. Należy jednak pamiętać, że rynek domów i mieszkań na ogólnoświatowe zmiany reaguje z opóźnieniem.

Problemem jest wciąż zaciągnięcie kredytu hipotecznego przez osoby o niskich bądź średnich zarobkach. Nie mają one zdolności kredytowej, zwłaszcza gdy pracują w zawodach i na umowach uznawanych dziś przez niektóre banki za niestabilne. W przypadku tego typu osób konieczna jest pomoc państwa. Wówczas deficyt mieszkaniowy mogłyby poprawić lokale socjalne oraz te powstające w ramach społecznego budownictwa czynszowego. To jednak tylko część spośród wielu mieszkań, których wciąż nam brakuje.