Pandemia wiele zweryfikowała, w tym nasze spojrzenie na rozrywkę i rekreację. Ograniczony dostęp do restauracji, teatrów oraz kin sprawił, że wiele osób zaczęło poszukiwać alternatywnych form spędzania wolnego czasu. Tym samym zwróciliśmy się ku temu, na co ograniczeń nałożono najmniej – ku przyrodzie. Czy w dobie pandemii tereny zielone w Krakowie wystarczają mieszkańcom? Jakie plany ma Zarząd Zieleni Miejskiej, który w tym roku obchodzi pięciolecie swojego istnienia?
Od 2015 roku stolica Małopolski pozyskała 105 ha działek, które przeznaczono pod zieleń. Dla miasta był to koszt sięgający ponad 135 mln zł. Obecnie Zarząd Zieleni Miejskiej proceduje ponad 940 wniosków o wykup kolejnych działek. Założeniem jest to, aby tereny zielone w Krakowie pojawiały się w tych rejonach, gdzie ich najbardziej brakuje. Każdy mieszkaniec ma mieć bowiem dostęp do parku, skweru czy łąki w odległości 15-minutowego spaceru.
W celu realizacji tego założenia opracowano mapę, która ukazuje, gdzie na terenie miasta zieleni jest już wystarczająco, a gdzie jej wciąż brakuje. Dzięki temu można priorytetowo potraktować te obszary, w których konieczne jest jak najszybsze poprawienie jakości życia mieszkańców.
Ostatnie lata to dla Krakowa pozyskanie ważnych obszarów z przeznaczeniem pod zieleń. Mowa tu m.in. o terenach Zakrzówka, lasu Borkowskiego, Wesołej, działkach w ramach parku Aleksandry oraz uroczysku Górka Pychowicka. Ponadto na początku roku w mieście otworzono Centrum Edukacji Ekologicznej Symbioza. Opracowano również autorski spacerownik Odkrywcy Przyrody, który pozwala spojrzeć na krakowską zieleń z innej perspektywy.
Kraków może zaoferować swoim mieszkańcom różne tereny turystyczno-rekreacyjne, przez wielogatunkowe miejskie lasy po ciekawie zagospodarowane parki.
W Krakowie jest obecnie 50 parków. Warto podkreślić, że w dwunastu spośród nich powstały 24 zwierzosfery o łącznej powierzchni 16 ha. W ostatnich latach szeregi miejskiej zieleni zasiliły Bagry, Stacja Wisła, Reduta oraz Czyżyny. Miasto inwestuje nie tylko w duże obszary, ale także w mniejsze projekty. Sporą popularnością wśród mieszkańców cieszą się parki kieszonkowe. Kraków może pochwalić się unikatowym projektem Ogrodów Krakowian. W jego ramach powstały miniparki w 24 lokalizacjach miasta. ZZM został nagrodzony za ten pomysł międzynarodową nagrodą Green Urban Design. W całym kraju znane są również krakowskie łąki kwietne, które obecnie zajmują ponad 30 ha powierzchni.
Rada Miasta przyjęła w połowie grudnia budżet na nadchodzący rok. Wśród wielu planowanych przedsięwzięć dużą część stanowią inwestycje w tereny zielone w Krakowie – miasto chce przeznaczyć na ten cel ok. 190 mln zł. Zapowiedziano, że 2021 rok będzie kontynuacją tzw. zielonej rewolucji w mieście. Zakłada to projektowanie nowych, doposażanie istniejących oraz rewitalizację zabytkowych terenów zielonych. Oprócz tworzenia nowych terenów zielonych konieczne jest także finansowanie bieżącego utrzymania zieleni. Tylko wtedy wydatki w tym zakresie przyniosą długofalowe efekty. Pandemia i ostatnie miesiące doskonale bowiem przypomniały, jak ważna jest zieleń zwłaszcza w życiu mieszkańców miast.
Dalej będziemy dbać o to, co mamy najpiękniejsze – parki, lasy, dzikie ostoje przyrody. W dalszym ciągu będziemy projektować przestrzeń dla mieszkańców. Dalej będziemy realizować powierzone zadania, które są spełnieniem oczekiwań krakowian – podkreśla Piotr Kempf, dyrektor Zarządu Zieleni Miejskiej.
Do budżetu miasta wprowadzono również autopoprawkę, dzięki której stolica Małopolski zyska nowe parki kieszonkowe oraz możliwa będzie realizacja projektu Plant Podgórskich. Ponadto uwzględniono inne zadania, w tym m.in.: park Grzegórzki, zagospodarowanie terenu przy pomniku na wzgórzu Kaim, w pobliżu stawu Płaszowskiego oraz rewitalizację placu Kossaka. Miasto zamierza także kontynuować już rozpoczęte inwestycje tj. Zakrzówek, park Duchacki, projekt Wisła Łącz czy modernizacja parku Bednarskiego.
Na etapie przygotowania są natomiast projekty: parku rzecznego Tetmajera, zagospodarowania parku w pobliżu dworku Matejki, rewitalizacji parku przy Dworze Czeczów oraz bulwarów wiślanych. Ponadto realizowane mają być zadania z Budżetu Obywatelskiego.
W swoich działaniach staramy się, aby w każdej krakowskiej dzielnicy realizować zadania, które będą korzystnie wpływały na poziom dostępności terenów zielonych oraz jakość tych już istniejących, bez względu czy mowa o śródmieściu, czy dzielnicach oddalonych od centrum. Wysokość konkretnych kwot nie zawsze odzwierciedla wartość, jaką zadanie niesie dla dzielnicy. W niektórych miejscach mówimy bowiem o utworzeniu nowego parku, którego brakuje mieszkańcom, w innych o rewitalizacji parku już istniejącego, z którego mieszkańcy korzystają. Ważne jest więc, aby na zadania realizowane w dzielnicach patrzeć głównie przez pryzmat potrzeb i korzyści, jakie niosą dla mieszkańców – podkreśla dyrektor Kempf.
W budżecie wśród najważniejszych programów inwestycyjnych w 2021 roku przewidziano ponad 82 mln zł na rozwój parków miejskich oraz terenów zielonych. Oprócz wspomnianych powyżej realizacji na liście inwestycji znalazły się także zagospodarowanie Zalewu Bagry, rewitalizacja alei Róż, nowohuckich podwórek i Parku Lotników Polskich. Powstać ma również park przy Karmelickiej, plac zabaw przy parku Krowoderskim, park rzeczny Białucha oraz park Młynówka Królewska. Krakowianom pozostaje tym samym cierpliwie czekać na postępy miasta w kwestii tworzenia terenów zielonych oraz samodzielnie dbać o to, by te, które już powstały, służyły jak najdłużej.