Tytuł Honorowego Obywatela Krakowa można przyznać na wniosek prezydenta miasta, przewodniczącego RMK oraz mieszkańców. Wystarczy, że zbiorą oni przynajmniej 4000 podpisów pod wybraną kandydaturą. Tytuł można nadać zarówno osobie mieszkającej lub wywodzącej się ze stolicy Małopolski, jak i również osobom z innych miast, a nawet krajów. Co więcej, honorowe obywatelstwo przyznaje się również pośmiertnie. Warunkiem jego otrzymania są szczególne dokonania dla Krakowa. Podczas tej kadencji wydano na razie jedno obywatelstwo. W 2019 r. otrzymał je prof. Antoni Dziatkowiak jako wyraz uznania za wyjątkowy wkład w stworzenie oraz prace nad rozwojem krakowskiej kardiochirurgii.
W czasie najbliższego posiedzenia RMK, które odbędzie się 9.06., rozpatrzone zostaną kolejne dwa wnioski. Pierwszy, zgłoszony przez Wydawnictwo Literackie dotyczy przyznania tytułu polskiej noblistce Oldze Tokarczuk, natomiast drugi, pochodzący od Dominika Jaśkowca, rysownikowi Andrzejowi Mleczce.
W przypadku Andrzeja Mleczki sytuacja wydaje się oczywista – jest on krakowianinem, tutaj od lat mieszka i tworzy. Co więcej w tym roku obchodzi swój jubileusz. Jego twórczość znana jest chyba wszystkim Polakom. W tym roku obchodzi 50. rocznicę swojej działalności artystycznej. Z tej też okazji taki tytuł mu się po prostu należy – ocenił Dominik Jaśkowiec.
Sprawa nieco komplikuje się w przypadku Olgi Tokarczuk, która nigdy nie była szczególnie związana z Małopolską. Na ten fakt zwróciło uwagę wielu zdziwionych mieszkańców Krakowa. Warto jednak podkreślić, że jej macierzystym wydawnictwem jest krakowskie Wydawnictwo Literackie, zlokalizowane przy ul. Długiej 1.
Zgłoszenie wniosku nie jest jednoznaczne z przyznaniem honorowego obywatelstwa. Konieczna jest zgoda większości radnych, którzy nie zawsze są jednomyślni. Tak było, chociażby w 2018 r., gdy tytuł ten miał trafić do Agnieszki Radwańskiej. Radni uznali jednak, że jest zbyt młoda, a do tego mało aktywnie promuje swoje rodzinne miasto. Jeśli głosowanie nad przyznaniem wyróżnienia Oldze Tokarczuk i Andrzejowi Mleczce zakończy się pozytywnie, Honorowi Obywatele Krakowa otrzymają odznaczenia podczas zaplanowanej na wrzesień uroczystości.