Kamienica Aleksandrowiczów przy ulicy Brodzińskiego 9 roztacza widok na Bulwary Wiślane, co w z zestawieniu z charakterystyczną bryłą budynku otwiera przed historykami sztuki szersze pole interpretacyjne, kierując uwagę w stronę kamienic wznoszonych nad brzegiem Sekwany. Podobieństwo do zabudowy tego obszaru geograficznego potwierdza nieoficjalna nazwa budynku — Kamienica Paryska. Projekt architektoniczny monumentalnego obiektu przygotowano w nurcie historyzmu, który na początku XX wieku dominował w zabudowie Podgórza (będącego jeszcze w tym okresie niezależnym miastem). Budowa kamienicy zakończyła się w 1906 roku.

Kamienica Aleksandrowiczów przyciągała sympatyków gospodarzy

Oficjalnie budynek funkcjonował, szczególnie w komentarzach mieszkańców terenów położonych na prawym brzegu Wisły, jako Kamienica Aleksandrowiczów. Nazwę tę zawdzięcza inicjatorom budowy, szanowanym w Podgórzu właścicielom dużej firmy papierniczej. Do nich należała także dobrze znana mieszkańcom Krakowa kamienica Pod Globusem, w której obecnie znajduje się siedziba Wydawnictwa Literackiego. Krakowscy artyści darzyli sklep Aleksandrowiczów szczególną sympatią, ponieważ w jego asortymencie nie brakowało farb i innych artykułów malarskich.

Inną gałęzią drzewa genealogicznego tej znanej rodziny byli Aleksandrowicze, którzy zajmowali się handlem wyrobami skórzanymi, a także posiadali kamienice czynszowe — tym razem zlokalizowane przy Rynku Głównym w Krakowie. Trzecią linię rodu stanowili właściciele domu przy ul. Przy Moście, położonego po podgórskiej stronie Wisły.

Do żydowskiej rodziny Aleksandrowiczów należeli ludzie nauki i kultury, za najwybitniejszego z nich uważano profesora Juliana Aleksandrowicza. Do wybuchu II wojny światowej prowadził praktykę jako lekarz internista. Po zakończeniu okupacji zyskał sławę wybitnego hematologa, filozofa oraz badacza i popularyzatora medycyny ekologicznej. Podczas wojny zmuszono go do opuszczenia rodzinnego domu, Aleksandrowicze znaleźli się wśród więźniów krakowskiego getta. Po trzech latach niewoli profesorowi udało się przedostać kanałem poza bramy getta.

Powojenne losy doktora Aleksandrowicza

Wkrótce opuścił Kraków i przyłączył się do walki w oddziałach partyzanckich AK na ziemi kieleckiej. W tym okresie posługiwał się pseudonimem Doktor Twardy. Identyfikował się z nim także po wojnie, m.in. w dziennikach i innych publikacjach poświęconych wspomnieniom okupacyjnym. W praktyce zawodowej i prywatnie głosił pogląd, że leczenie człowieka ma duży związek z przyjętym sposobem postrzegania świata.

Głośno mówił o tym, że wszelkie negatywne przeżycia psychiczne i skrajne życiowe doświadczenia znajdują wyraz w chorobach somatycznych. Leczenie należy wobec tego rozpoczynać od zmiany stosunku do świata. Teorię tę wysnuł m.in. na podstawie wojennego okresu swojej biografii. Jak sam przyznawał, w tym czasie poznał największą nikczemność i największy heroizm. Jedną z myśli, które towarzyszyły mu przez całe późniejsze życie, stało się własne przykazanie: nie odbieraj nadziei bliźniemu swemu. Pacjentów i najbliższych (a wśród nich m.in. poetkę Halinę Poświatowską, z którą łączyła go wieloletnia przyjaźń) przekonywał, że jedyne ważne czyny, dzięki którym powinno się zostać zapamiętanym, to te ukierunkowane na dobro drugiego człowieka.

Był bardzo związany z Wisłą i Podgórzem. W pobliżu domu przy ul. Przy Moście, gdzie spędził dzieciństwo, miał zwyczaj przyglądać się płynącym barkom i grać na skrzypcach. Już jako dorosły mężczyzna melodie te dedykował narzeczonej Maryli (późniejszej żonie). Skrzypce Aleksandrowicza podobno zdołała usłyszeć nawet w swoim domu po drugiej stronie Wisły.

Oprócz domu przy ul. Przy Moście oraz Kamienicy Aleksandrowiczów z postacią profesora wiążą się również dwie ulice: Juliana Aleksandrowicza oraz Doktora Twardego.

Tekst pochodzi z albumu „Piękny Kraków. Kamienice”, fot. Tomasz Witecki.