Przedsięwzięcie to ma na celu zwrócenie uwagi na problem, jakim jest ogromna liczba budynków oraz innych elementów przestrzeni publicznej nieprzystosowanych do potrzeb osób niepełnosprawnych. Z tego względu stają się one praktycznie niedostępne dla mieszkańców poruszających się np. na wózkach inwalidzkich. Pierwotnie „Kraków bez barier” miał na celu jedynie promowanie różnorodnych, nowoczesnych rozwiązań architektonicznych, zwiększających przyjazność infrastruktury miejskiej dla wszystkich użytkowników, nie wykluczając osób z różnorodnymi niepełnosprawnościami. Duże zainteresowanie sprawiło jednak, że w kolejnych edycjach zaczęto nagradzać nie tylko firmy związane z architekturą i budownictwem. Doceniano również instytucje i osoby, które wyróżniają się innowacyjnymi działaniami. Promują w ten sposób Kraków oraz sprawiają, że życie mieszkańców z niepełnosprawnościami staje się łatwiejsze i bardziej komfortowe. Obecnie wyszczególniono 5 kategorii:
„Kraków bez barier” z roku na rok cieszy się coraz większą popularnością. Do każdej edycji nadsyłanych jest kilkadziesiąt zgłoszeń. W poprzednich latach nagradzano m.in. takie przedsięwzięcia jak: „Lato w mieście. Półkolonie dla dzieci z niepełnosprawnościami”, „Human Week – I Krakowski Tydzień Zdrowia Psychicznego”, „Krakowskie Dni Integracji”, program „Kraków dla Rodziny N” czy Dzielnicowe pośrednictwo osobom starszym i niepełnosprawnym. Wśród obiektów wolnych od barier znalazły się natomiast krakowskie ZOO, Muzeum Czartoryskich, Muzeum Historyczne Miasta Krakowa czy Handlowa Spółdzielnia Jubilat. Kraków chce być miastem, które nie stawia barier dla swoich mieszkańców, ani architektonicznych, ani żadnych innych – mówił w czasie gali w 2019 r. Andrzej Kulig, zastępca prezydenta ds. polityki społecznej i komunalnej. Warto wspomnieć, że konkurs „Kraków bez barier” to jedyna tego typu inicjatywa w Polsce.
Zgłoszenia do konkursu można składać mailowo, pisząc na sz.umk@um.krakow.pl lub za pomocą poczty tradycyjnej pod adresem: Wydział Polityki Społecznej i Zdrowia UMK, ul. Dekerta 24, 30-703 Kraków w terminie 4.01-28.02.2021 r. W inicjatywie mogą wziąć udział zarówno firmy i instytucje, jak i związki oraz osoby prywatne.
Do tej pory rozstrzygnięciu konkursu towarzyszyła uroczysta gala. W tym roku, ze względu na pandemię Covid-19 wręczenie nagród będzie miało kameralny charakter. Tradycyjnie weźmie w nich udział prezydent miasta Jacek Majchrowski. Wydarzenie będzie również dostępne online. Rozstrzygnięcie konkursu ma nastąpi w lipcu.